رفع سرفه و خلط سینه | معرفی انواع سرفه با روش درمان | پزشکی

سرفه یک عمل انعکاسی رایج و طبیعی است که خلط سینه یا مواد برانگیختن کننده‌ی خارجی را از گلو پاک می‌کند. تمایل به سرفه هنظیر تمایل به عطسه یا خمیازه، یک بازتاب داخلی در سیستم عصبی مرکزی شماست. مراکز کنترل بازتاب سرفه در همان بخش از مغز شما هستند که خیلیی از واکنش‌های مربوط به زنده ماندن در آن یافت می‌شوند و این نشان می‌دهد که سرفه کردن برای تندرستی و ایمنی شما چقدر باارزش است. اما این واکنشی است که درصورت تداوم، آزاردهنده خواهد بود؛ درنتیجه مناسبتر است نگاهی به گونه های سرفه و روش‌های برطرف کردن سرفه و خلط به‌همراه علت ها بروز آن‌ها بیندازیم.

گونه های سرفه و علت ها وقوع آن

روش‌های بیشتری برای طبقه‌بندی گونه های سرفه وجود دارد. ساده‌ترین راه برای تعیین دلیل ایجاد آن‌ها و شناسایی مناسبترین معالجه برای برطرف کردن سرفه، توجه به چگونگی بروز و تأثیر آن‌ها بر جسم است. از این جهت، گونه های سرفه به شرح زیرند:

• سرفه خشک

سرفه‌های خشک هموارهً در تاثیر مریضی‌های ویروسی یا باکتریایی نظیر سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا به وجود می‌آیند. این سرفه‌ها وقتی ایجاد می‌شوند که خلط در گلو کم باشد یا اصلاً وجود نداشته باشد. در این حالت، شخص امکان پذیر است احساس قلقلک در گلوی خود داشته باشد و نتواند سرفه را متوقف کند. در زیادتر موارد، برطرف کردن سرفه خشک طی چند روز الی یک هفته اتفاق می‌افتد اما در صورت مزمن شدن سرفه، علت ها دیگری می‌توانند دلیل وقوع آن باشند که جملهند از آسم، ریفلاکس معده (GERD) و سرطان ریه.

معالجه و برطرف کردن سرفه خشک

با آشامیدن آب و مایعات گرم و قطره یا شربت‌های سرفه نظیر شربت برم هگزین می‌توانید شدت سرفه خشک را کم شدن دهید. در بعضی موارد نیز مصرف قرص آنتی‌بیوتیک پیشنهاد می‌شود که بایست با تجویز دکتر استفاده شود.

• سرفه مرطوب یا خلط دار

 این سرفه با خلط سینه همراه است. سرفه‌های مرطوب هموارهً به‌علت مریضی‌های عفونی نظیر آنفولانزا، سرماخوردگی یا عفونت قفسه سینه رخ می‌دهند. شخص مبتلا به عفونت قفسه سینه امکان پذیر است همراه سرفه، خلط سینه‌ی خون‌آلودی که رنگ آن قرمز روشن است نیز از گلوی خود تخلیه کند. این خون از ریه‌ها می‌آید و به‌طورمتداول جای بی قراری ندارد؛ اما اگر خون همراه خلط سینه، به رنگ تیره یا قهوه‌ای و شامل خوراکی باشد، بایست حتماً به دکتر کارشناس ریه رجوع نمایید.

بعضی از سرفه‌های خلط دار مزمن هستند و به علت ها زیر رخ می‌دهند:

• مریضی برونشکتازی
• مریضی ذات‌الریه
• عفونت مایکوباکتریوم غیرسل
• مریضی انسداد مزمن ریوی (COPD)

خلط چیست؟

خلط سینه یک ماده مایع طبیعی، لغزنده و رشته‌ای است که توسط خیلیی از بافت‌های داخلی جسم تولید می‌شود. این ماده برای عملکرد درست جسم الزامی است و به‌عنوان یک لایه محافظ و مرطوب‌کننده برای پیشگیری از خشک شدن اعضای حیاتی جسم و همینطور پیشگیری از نفوذ مواد محرک نظیر گردوغبار، دود یا باکتری به گلو، عمل می‌کند. این ماده شامل آنتی بادی‌ها و آنزیم‌های کشنده باکتری برای یاری به مقاومت با عفونت‌هاست.

خلط سینه علامت چیست؟

جسم انسان هر روزه محدوده ۱ تا ۱.۵ لیتر خلط تولید می‌کند، اما اگر تولید آن به‌علت مریضی‌ها و تقویت متفاوت زیاد شدن یابد، ما شاهد خروج آن‌ها از گلو (همراه سرفه) خواهیم بود که گاهی سبب گلودرد نیز می‌شود. واکنش‌های آلرژیک، عفونت‌های تنفسی نظیر سرماخوردگی، آنفولانزا و سینوزیت از علت ها عمده زیاد شدن خلط سینه و ایجاد سرفه خلط دار هستند. خلط سینه بر اساس رنگ آن معانی متفاوتی دارد که به شرح زیر است:

• رنگ طبیعی خلط سینه هموارهً شفاف است اما درصورت دچار به مریضی، به رنگ‌های تیره‌تر نظیر سبز و زرد متمایل می‌شود.
• خلط سینه مایل به سبز به این معنی است که خلط شامل گلبول‌های سفید خون است که در برابر عفونت جنگیدن می‌کنند.
• خلط مایل به قهوه‌ای یا خونین نیز به معنی عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی است، به‌خصوص اگر بخش داخلی بینی برانگیختن یا خراشیده شده باشد.

معالجه و برطرف کردن سرفه و خلط سینه

هیدراته حفظ کردن جسم (آشامیدن مایعات به اندازه به‌ویژه آب به‌همراه مایعات گرم به‌جز کافئین) قادراست به معالجه خلط سینه، معالجه گلودرد و سرفه و نیز کم شدن نشانه ها سرماخوردگی یاری کند. همینطور بعضی از داروهای ضدسرفه نظیر شربت سرفه (اکسپکتورانت‌ها)، کرممحلی برای قفسه سینه و مسکن‌ها نیز می‌توانند در معالجه گلودرد و سرفه مؤثر باشند. همینطور اگر عفونت‌های باکتریایی سبب سرفه شوند، شخص به آنتی‌بیوتیک احتیاج خواهد داشت. اما برای انتخاب معالجه خوب برای برطرف کردن سرفه و خلط سینه خود با دکتران پذیرش۲۴ مشورت نمایید.

از نکات دیگری که با پاک کردن خلط و میکروب‌ها از پشت گلو و رقیق‌سازی خلط، به معالجه خلط سینه و برطرف کردن سرفه یاری می‌کنند نیز می‌توان به موارد زیر ذکر کرد:

• غرغره آب‌نمک گرم
• افزودن عسل، آبلیمو یا زنجبیل به آشامیدنی‌های گرم
• مرطوب حفظ کردن هوای تنفسی
• دراز کشیدن
• پرهیز از از داروهای ضداحتقان
• دوری از برانگیختن کننده‌ها، مواد معطر، مواد شیمیایی و آلودگی
• ترک سیگار

• سیاه سرفه

سیاه سرفه یک عفونت باکتریایی خیلی مسری است که نوزادان تازه متولدشده و مردمی که واکسن این مریضی را نزده‌اند، امکان پذیر است به آن مبتلا شوند. شخص مبتلا به سیاه سرفه هموارهً نشانه ها سرماخوردگی خفیف یا آنفولانزا دارد و سرفه‌های او تهاجمی و دردناک هستند. مردمی نظیر نوزادان که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، امکان پذیر است برای جنگیدن با این عفونت، سختی بکشند یا در تنفس مسئله داشته باشند. سیاه سرفه از وقت آغاز آن تقریباً تا ۲ هفته قابلیت سرایت از شخص مبتلا به مردم دیگر را دارد.

معالجه سیاه سرفه

استفاده آنتی‌بیوتیک‌ها قادراست از شدت سیاه سرفه بکاهد اما مناسبترین راه، زدن واکسن سیاه سرفه است.

• سرفه مزمن

سرفه مزمن سرفه‌ای است که هموارهً ۸ هفته یا زیادتر، طول می‌کشد. این سرفه‌ها گاهی علامت یک مریضی زمینه‌ای هستند و شخص بایست برای شناسایی و معالجه خوب آن به دکتر کارشناس رجوع کند. بعضی از علت ها بالقوه سرفه مزمن جملهند از:

• وجود یک عفونت معالجه نشده یا یک ویروس تنفسی که به مدت زیاد در جسم باقی مانده است.
• آلرژی
• سیگار کشیدن
• قرار گرفتن دربرابر مواد برانگیختن‌کننده نظیر کپک یا گردوغبار
• ذات‌الریه یا مریضی‌های ریوی دیگر
• سرطان گلو یا دهان
• آشفتگی در بلعیدن دراثر دیگر مریضی‌ها

درصورتی که آلرژی سبب ایجاد سرفه‌های مزمن شده باشد، مناسبتر است از یک کارشناس جهت گرفتن مشاوره آنلاین آلرژی یاری بگیرید. سایت پذیرش ۲۴ این امحل را به شما می‌دهد که هم به‌شکل آنلاین و غیرحضوری و هم به‌شکل حضوری، از خدمات و مشاوره‌ دکتران کارشناس آن بهره‌مند شوید.

سرفه در بچه ها

اگرچه بچه ها نیز می‌توانند همان سرفه‌های بزرگسالان را تجربه کنند، اما در بعضی بچه ها سرفه‌ای ایجاد می‌شود که شبیه پارس کردن به دید می‌رسد. این سرفه‌ها دردناک بوده و هموارهً به این معنی است که کودک، خروسک گرفته است. آنفلوانزا یا ویروس سرماخوردگی هموارهً سبب ایجاد خروسک می‌شود که در بچه ها زیر ۵ سال رایج است. مریضی خروسک هموارهً ۵ الی ۶ روز طول می‌کشد، اما سرفه قادراست تا محدوده ۲ هفته دنباله یابد.

اگر بچه شما نشانه ها زیر را داشت حتماً به دکتر رجوع نمایید:

• در تنفس مسئله دارد.
• رنگ پوست او آبی می‌شود.
• درد شدید قفسه سینه دارد.
• تب بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد دارد.
• سرفه او وضعیت خس خس دارد.

بدین منظور می‌توانید با جستجو جمله “دکتر کارشناس ریه پذیرش ۲۴” در گوگل به مناسبترین دکتران این حوزه دسترسی نمایان کرده و نوبت مشاوره یا حضوری گرفتن نمایید.

برطرف کردن سرفه چه مدت طول می‌کشد؟

• زیادتر سرفه‌ها در طی دو هفته رفع می‌شوند یا حداقل به طور قابل توجهی خوب شدن می‌یابند.
• سرفه ای که تا سه هفته طول بکشد، یک سرفه حاد است.
• اگر سرفه‌های شما بین سه تا هشت هفته طول بکشد، یک سرفه نیمه‌حاد محسوب می‌شود.
• سرفه‌های مداومی که بیش از هشت هفته طول بکشند نیز سرفه مزمن هستند.

وقت رجوع به دکتر

سرفه یک نشانه رایج، به‌خصوص در فصل سرماخوردگی، آنفولانزا و آلرژی است. زیادتر سرفه‌ها جدی نیستند، اما برخی از آن‌ها نظیر خروسک در بچه ها و یا سرفه‌های خشک که از نشانه ها دچار به ویروس کرونا هستند، جدی هستند.

از این رو، رجوع به دکتران کارشناس پذیرش ۲۴ برای برطرف کردن سرفه در موارد زیر پیشنهاد می‌شود:

• درد قفسه سینه
• تب بالای ۳۸ درجه سانتیگراد
• سردرد
• حین سرفه نتوانید نفس بکشد یا تنفستان سخت شود.
• گرفتار سرفه مزمنی شوید که چندین هفته طول کشیده است.
• سرفه همراه با خون باشد.
• سرفه در طی چند روز بدتر شود.
• رنگ پوستتان آبی شود.